18 Haziran 2010 Cuma

Tophane, Metopon kalıntıları-3, Haziran 2010


Haziran ayında da Tophane Metopon alanını fotoğrafladım, çok sıcak bir havada, feci bir koku, mezbelelik içersinde etrafa savrulmuş eski çekyat hurdaları, minderler, yağır hale gelmiş paçavralar, plastik ve teneke çöpler, yemek, sebze , meyva artıkları, şişe kırıkları arasında bir antik yerleşim varmış, kimin umurunda? 2010 Kültür! başkenti İstanbul'da, işte kalıntıların bulunduğu alanda demirbaş olarak konaklayanlar arasındaki izlenimlerim...Tophane'de dünya ölçeğinde önemli bir eski Bizans kalıntısından söz ederken, nelerden bahsediyoruz, 2010 da, ne diyelim daha başka? Kültüre ve turizme Bakanlarımız ne tarafa bakıyor acaba? Bu tarafa ne zaman bakacaklar acaba?























15 Haziran 2010 Salı

Kappadokia bölgesi ve antik kentleri

Kapadokya;( Bilimsel metinlerde Kappadokıa Bölgesi), Nevşehir ile çevresindeki ve Kapadokya'daki antik kentlerin hemen hepsinin kökeninin Tunç çağı/Bronz çağı halkları olan Luvi ve çağdaşı Hitit toplumları olduğunu söyleyebiliyoruz.....Yer adlarının hepsinde Luvi ve ardılı Anadolu dilleri kökenli isimler söz konusu.

Katpatuka Hellen ağzında Kappadokia edilmiş adın, Med'lerce kullanılan ve Pers'lerce de aynen alınan biçimi, Herzfeld'e göre, sonundaki -uka, Ermeni dilinde halk adı, ulus adı türetmek için kullanılan ukh'un Med ağzına uydurulmuş biçimi dir; Med'ler bu bölgeyi IÖ 585'de kendi ülkelerine katmış ve onu, Ermeni dilinde taşıdığı adı (Kat-paduk) benimseyerek adlandırmışlardı.
Katpaduk yani Katpat-ukh, Katpat Halkı deyimi içindeki Katpat'ın aslı kanımca, yörenin baş tanrısının Hurri dilinde kullanılan Hepat/Khepat'tan başka şey değildir. Daha açık deyişle, katpatuka olarak Iran'lılarca kullanılmış adın aslı Khepat-ukh, Khepat Halkı (nın Yurdu) dur. Gerçekten, IÖ 2. binyılda ve hatta 1. binyılın erken döneminde, ülkelerin, o ülkedeki baş tanrının adına göre adlandırılması çok yaygın bir uygulamaydı. Katpatuka adının, eski Iran dilinde Güzel atlar ülkesi anlamına geldiğini düşünenler olmuştur. Böyle bir düşüncenin hiç bir dayanağını bilmiyorum. Eski Iran dilinin Güzel atları olan anlamındaki sözcüğü Huv-aspa'dır.
[Bilge Umar, Türkiye'deki Tarihsel Adlar, Inkilap Kitapevi]

Kappadokıa ile ilgili antik yerleşim yerleri, isimleri, anlamları bazında geniş bir inceleme Prof. Dr. Bilge UMAR'ın Yaşar Vakfı yayınlarından çıkan kitabında yer alıyor. Bu kitap sınırlı sayıda bulunuyor. Ben Bayezit'teki Orhan Kemal Kitaplığı'nda bir tane görüp saatlerce incelemiş, notlar alıp kent isimlerinin fotoğraflarını çekmiştim. Aşağıdaki yer adları adı geçen yayından alınmıştır ...






9 Haziran 2010 Çarşamba

Bizya Antik kenti/ Antik Tiyatro, Vize- Kırklareli, Trakya



ANTİK TİYATRO : Türkiye Trakya'sının bilinen ilk ve tek antik tiyatrosudur. 1995 Yılında Kırklareli Müzesi Başkanlığında Müze Müdürü Zülküf YILMAZ, Trakya Üniversitesi'nden Yrd.Doç.Dr. Özkan ERTUĞRUL ve Arkeoloji ve Sanat Tarihi öğrencilerinin katılımı ile Vize Çömlektepe Höyüğü kazısına başlanmış, yaklaşık 3 yıl süren kazı sonunda Türkiye Trakya'sının tek antik tiyatrosu önemli oranda açığa çıkarılmıştır. M.S. II. Yüzyıla tarihlenen Geç Roma dönemi eseri yapının oturma kademeleri (cavea), bunların arasındaki yollar (parados), sahne binası (skene), ve orkestra bölümleri günümüze ulaşabilmiştir. Kazılar sırasında çok sayıda Roma Bizans ve Osmanlı keramikleri, cam ve metal buluntular ile ele geçirilen heykel sahne rölyefleri türlerinin en iyi örnekleri olup Kırklareli Müzesinde teşhir edilmektedir.


http://www.vize.bel.tr/Vize-Gezi-Rehberi.html











Bizya Antik kenti/Ayasofya Kilisesi, Vize- Kırklareli, Trakya



KÜÇÜK AYASOFYA KİLİSESİ: VI. Yüzyılda Bizans İmparatoru Jüstinyen döneminde Dionysos mabedinin temelleri üzerine bazilika planında yapılmıştır. Üç apsisi vardır. İçerisinde üçer sütunlu, iki sütun dizisi sonraki yıllarda payelere dönüştürülmüştür. Ayrıca Azizelik mertebesiyle Hristiyanlık dini içinde sonsuza dek uzanan bir yer edinen Azize Maria'nın mezarının bulunduğu kabül edilen yer olan Yapının Bizans döneminde fresklerle bezeli olduğu, günümüze kadar gelen izlerden anlaşılmaktadır. Güney nefte ki Deesis kompozisyonu oldukça harap olmuş Naos'un güneybatısında ne olduğu anlaşılmayan başka bir fresk izi ile karşılaşılmıştır. Bunun yanı sıra Ermeni bir asilzadenin kızı olan ve Nicephoros Drunganion isimli Vize askeri birliğinin komutanı ile evlenen Vize'li Maria'nın fresk izine rastlanmıştır.Yapı Osmanlı hakimiyeti sırasında Gazi Süleyman Paşa tarafından camiye dönüştürülmüştür. Yakın geçmişe kadar kullanılan yapı 1997 yılında Kırklareli Müzesi ile Trakya Üniversitesi Arkeoloji ve Sanat Tarihi bölümü öğrencileri tarafından temizlenmiş ve bakımı yapılmıştır.


http://www.vize.bel.tr/Vize-Gezi-Rehberi.html