Antik Adramyttenos Kolpos/Edremit Körfezi'ne, Antik THEBE/Edremit Ovası'na en hakim tepede kurulmuş ama yıllardır gözlerden ırak bir arkeolojik ören yeri. Tahkim edilmiş bir tepe. 2004 yılında temmuz ayında, artık aramızda olmayan, 2006 yılında yitirdiğimiz Tur Rehberi ve önemli bir Aydın olan Sevgili arkadaşım, Dostum Mustafa HALMAN ile önce PYRRHA/Karaağaç, sonra KİSTHENE/Kız Çiftliği, ADRAMYTTEİON/Ören'den sonra FUĞLA TEPE'yi görmek için BÖREZLİ köyü'ne geldik. Değerli Prof. Dr. ENGİN BEKSAÇ'ın Yüzey araştırma raporlarında geçen FUGLA/FUĞLA TEPE'yi görmek için sabırsızlanıyorduk. Köy kahvesi'ne oturduk ve araba ile gideceğimizi ve yanımıza bir rehber istediğimizi köy kahvesindeki arkadaşlara söyledik. Köyden iki rehber arkadaşla yola koyulduk. Arabayla köyden az ilerde tepe belirmişti. Temmuz sıcağında bu görkemli tepeyi tırmanmaya başladık, zemin keramik kırıklarıyla doluydu, tepeye geldiğimizde her şeyden önce muhteşem bir Edremit Ovası ve Edremit Körfezi manzarasıyla karşılaşmıştık.
Ben yolda daha tepeye gelmeden önce bile, Mustafa HALMAN arabayı kullanırken digital öncesi "emektar Canon'umla" deklanşöre basmaya başlamıştım bile. (Fotografların eskiliğini o yüzden pek önemsememek gerek bence. Zira hepsi arşiv niteliğinde.Yeniden Fugla Tepe'ye çıkarsak daha yeni ve düzgün fotolar çekeriz, elbette) Tepenin manzarası da konumu da etkileyiciydi ve özellikle defineciler tarafından oldukça talan edilmiş görünüyordu. Sarnıçların içi dağıtılmış duvar taşlarıyla doluydu.
Edremit Körfezi ve çevresinde çok önemli araştırma ve kazılar yapan Prof. Dr. Engin Beksaç Fugla Tepe ile ilgili diyor ki;
Börezli Köyü ardına gelen yüksek bir tepe üzerinde yer alan sahada çeşitli kayalara oyulmuş kademeler ve iki sarnıç ile birlikte duvar izlerine rastlanmıştır. Özellikle zirve düzlemi altına gelen kısımdaki mağaranın konumu ilgi çekici olup, daha sonra kale olarak da kullanıldığı anlaşılan bu mahalin ilk aşamada bir sunak alanı olarak kullanıldığını gösterir gibidir. Yüzeydeki bazı Demir çağı keramikleri yanında Hellenistik dönem keramiklerine de rastlanmıştır.
Tarihin Işığında Burhaniye: Prof .Dr. ENGİN BEKSAÇ-ŞULE NURENGİN BEKSAÇ. M.A., TRAKYA ÜNİVERSİTESİ.2006 Sayfa:31
Konik biçimli Fuğla Tepe’nin zirvesinde mimari düzenlemelerin yanı sıra, duvarlar, kuzey tarafta da sunak (altar) benzeri bir oluşumlar var. Mimari ve seramik buluntular, bu yerin önce kültle ilgili daha sonra da, stratejik bir yerde olması nedeniyle askeri tahkimat amacıyla Erken Demir Çağ’dan Roma dönemine kullanılmış olduğunu da ortaya koymakta.
Börezli-Kızıklı köyleri Bölgesi, denizden uzaklaşıp MADRA/PİNDASOS Dağlarına ulaşan konumuyla da dikkat çekmekte. Bölgenin hemen arkasında MADRA Dağının ilk yükseltisi olan FUĞLA TEPE vardır. Adramyttenos Kolpos denilen Edremit Körfezi Kıyıları ile yükseltiler arasında ünlü Thebe/Edremit Ovası içinde yer alan önemli ve verimli tarım arazileri yer alır. Ayrıca BÖREZLİ köyü'nün girişinde ve kuzeyinde dere kenarında sütun parçaları, TEPA TARLA mevkiinde mimari ögeler ve keramik kırıkları vardır.
Yakındaki KIZIKLI Köyü düz bir yerde kurulu. Kızıklı'nın çevresinde ve YUKARI HARMAN mevkiinde Roma dönemine ait nekropol verilerine rastlanılmıştır.
Bazı araştırmacılar İOLLA kentinin FUĞLA TEPE olabileceğini iddia etmiştir. STAUBER yazılarında yine İOLLA, FUĞLA TEPE ve HİSARKÖY'den bahsediyor, İOLLA'yı yine bir soru işaretiyle kroki haritasında Fuğla Tepe'nin yanına yerleştirirken, TEPEOBA/KUMLUCA'yı THEBE'ye, LYRNESSOS 'u da BÜYÜKDERE'ye, ANDEİRA'yı ise KÜÇÜKDERE'ye soru işaretiyle lokalize ediyor. Hisarköy'ün de İOLLA olabileceğini bazı araştırmacılar söylese de İOLLA ismine yakın en önemli yerleşimin ÇORUK ve çevresinde aranması çok güçlü bir olasılıktır. Bakınız : Adramytteion ve Çoruk mezarlığı Blogspotumuzda...
Yeni yazı ve fotograflar yüklenecek.
