Hagios Paulos Yetimhanesi/Gülhane Parkı/2

Hagios Paulos Yetimhanesi:
Topkapı sarayı'nın aşağısına denk düşen, Gülhane Parkı'nda; hemen Gothlar Sütunu'nun yanında bir tarihi kalıntı var. Bu Bizans Dönemi kalıntısı geçtiğimiz yıllarda demir parmaklıklarla çevrilerek korumaya alındı. Sütunları ile duvar kalıntılarıyla görkemli bir mimari yapının ögeleri belli olmakta.
Kaynaklarda Sarayburnu'ndaki yapılar arasında geçen bu kalıntı bir Bizans yetimhanesine ait. HAGİOS PAULOS Yetimhanesi...
2.Justinus (565-578) tarafından kurulan yetimhane 1.Komnenos zamanında (1081-1118) genişletilmiş.
Kaynak: İstanbul Arkeoloji Müzesi- Dr.ALPAY PASİNLİ- Akbank Kültür ve Sanat Dizisi- 2003 Sayfa:28
Hagios Paulos Yetimhanesinin etrafını çevirerek korumanın yetmediği kesin,burası da çok yoğun bir temizlik ve araştırmayı bekliyor.. Bir tek tabela bile yok, hergün oradan yüzlerce insan, turist geçiyor...
Yetimhane ile ilgili literatürlerde bilgi bulmak çok zor, gereken bilgiyi Dr.Alpay PASİNLİ'nin açıklamasında 2003 yılında bulabildim. O zamana kadar iğne kuyu kazarak, araştırmalardan bir sonuç alamamıştık. Dolayısıyla İstanbul Arkeoloji Müzesinin Bizans Salonunda da Hagios Paulos Yetimhanesi ile ilgili açıklamalı bir bölüm de var, orayı da gezmenizi öneririm.
Değerli Arkeolog Alev BAŞARAN ise Hagios Pulos Yetimhanesiyle ilgili şu bilgileri iletti.

Hagios Paulos (Ορφανοτροφείο του Αγίου Παύλου)ile ilgili gerçekten yabancı literatürde de çok kısıtlı bilgiler var. Yunanca kaynaklarda da Aziz Pavlos (St. Paul) adını taşıyan bu yapının bulunduğu yer;modern İstanbul'un kuzeyinde" Sütun Goth yanında ve Topkapı sarayının hemen dışında" diye belirtiliyor. Kalan kalıntıların yetimhane kısmına ait olduğu,Justin II (565-578) tarafından kurulduğu bilgisi var.Yapının içinde aynı zamanda yaşlılar, körler ve savaş gazilerine ayrılmış bölümler olduğu ama bunun kalıntılarının yok olduğu yazılmış... Aynı zamanda o mahallede bu yetimhaneye komşu iki küçük kilise varmış,Aziz Menas ve Aziz Demetrius Kiliseleri. ve yetimhanenin devamlılığı bu kiliselerin yardımlarıyla sağlanırmış. Yetimhanenin Boğaz'a ve Haliç'e bakan muhteşem bir manzarası olduğu da dile getirilmiş. Kontoskali (Kumkapı) ve Psamathia(Samatya) yı anlatan birçok araştırmada bu yetimhaneye ait kesik cümleler bulmak mümkün.S. Gerasimos'un birçok eserinde de adı geçiyor.












Temmuz 2008'de Son gidişimde birşey dikkatimi çekti. Demir parmaklıklı kapı açıktı ve içeride gene bir tahribat başlamıştı. Mimari ögeler, kalıntılara boyalar dökülmüş, kirletilmiş, birileri gene içeriye dalmış ve artık görmeye başladığımız, ne yazık ki alıştığımız, o vandallık belirtileri kendini gösteriyordu...