24 Haziran 2009 Çarşamba

Antik İda/Kaz Dağı

KAZ DAĞI:
Kaz Dağı yöresi, Çanakkale ve Balıkesir illerinin sınırları içerisinde yer alır
Antikçağın en önemli anlatılan,Troia destanında sözü edilen yükseltileridir.Antikçağdaki ismi İDA..

En alçak yeri Edremit Körfezi kuzey kıyılarında, yaklaşık deniz düzeyinde olmak üzere, Kaz Dağı'nın en yüksek noktası 1774 metredir (Karataş Tepe).


Kaz Dağı, Güney Marmara Bölümü'nün batısında Biga Yarımadası'nın güneyinde, Edremit Körfezi'nin kuzey kenarında yer alır

Kaz Dağı yöresine, Çanakkale'nin Bayramiç, Yenice ve Ayvacık ilçeleri ile Evciler, Kalkım ve Küçükkuyu beldeleri ve Balıkesir'in Edremit ilçesi ile Güre, Akçay ve Altınoluk beldelerinden ulaşılabilir








Kaz Dağı, esas olarak, batıdan Tuzla Çayı ve Kara (ya da Eski) Menderes Çayı, kuzeyden Gönen Çayı tarafından çeşitli düzeylerde aşındırılarak şekillenmiş olan Paleozoyik yaşlı eski bir masiftir (kütledir). Kaz Dağı, batıda Dede Dağı, ortada esas Kaz Dağı, doğuda Eybek Dağı, kuzeydoğuda Gürgen Dağı ve Kocakatran Dağı'ndan oluşan kütlenin adıdır (Soykan, 2001).
İklimi
Genel olarak, Türkiye'nin batı ve güney bölgelerinde, subtropikal karaların batı bölümlerinde oluşan, yazları sıcak ve kurak, kışları ılık ve yağışlı büyük Akdeniz iklimi egemendir. Thornthwaite nemlilik, Erinç yağış etkinliği ve Çölleşme Sözleşmesi kuraklık indisi gibi çeşitli iklim sınıflandırmalarına göre, Biga Yarımadası'nın Kaz Dağı gibi dağlık yöreler dışında kalan geniş bir bölümünde, yarınemli iklim egemendir (Koç, 2001; Türkeş, 1990, 1999, 2003). Coğrafi olarak Akdeniz ile Karadeniz iklimleri arasında bir geçiş özelliği taşıyan yöre iklimi, geleneksel sınıflandırmaya göre yarınemli Marmara geçiş iklimine girer.
Günümüzde Kaz Dağı'nda ve yakın çevresinde açık bir meteoroloji istasyonu kalmadığı için, bu değerlendirmede zorunlu olarak şu anda kapalı olan üç istasyon (Bayramiç, Çan ve Biga) ile açık olan Edremit istasyonun klimatolojik verilerinden yararlanıldı. Klimatolojik verilerinden yararlanılan istasyonların gözlem kayıt dönemleri şöyledir: Bayramiç (1954-1990), Çan (1948-1990), Biga (1931-1990) ve Edremit (1975-2000). Yıllık ortalama sıcaklık, Kaz Dağı'nın çevresindeki istasyonlardan Bayramiç'te 14.0 °C, Çan'da 13.3 °C, Biga'da 14.1 °C ve Edremit'te 16.3 °C'dir. Tüm bu istasyonlarda, en sıcak ve en soğuk aylar, sırasıyla Temmuz ve Ocak'tır. Yıllık ortalama toplam yağış Bayramiç'te 624.3 mm, Çan'da 713.6 mm, Biga'da 756.6 mm ve Edremit'te 665.6 mm'dir.
Ancak, yörede Akdeniz ikliminin etkisiyle, özellikle kışın bir su fazlalığı, buna karşın yaz mevsiminde önemli bir su açığı yaşanır. Örneğin, aylık olarak değerlendirildiğinde, Yağışın en yüksek ve düşük olduğu aylar, Bayramiç'te Aralık (118.2 mm) ve Ağustos (8.3 mm), Çan'da Ocak (102.3 mm) ayına çok yakın olmakla birlikte, Aralık (106.4 mm) ve Ağustos (10.6 mm), Biga'da Aralık (123.3 mm) ve Ağustos (12.4 mm) ve Akdeniz iklimin daha kuvvetli olarak hissedildiği Edremit'te ise Aralık (125.5 mm) ve Ağustos'tur (3.0 mm). Bu yüzden, yağış rejimi ya da mevsimselliği açısından, yöre yazları kurak, kışları yağışlı Akdeniz yağış rejimi bölgesine girer. Yörenin Kaz Dağı ile Çan-Yenice arasındaki bölümü ise, daha nemli bir iklime sahiptir. Bunun nedeni, aynı zamanda yörenin en yüksek noktasını da oluşturan Kaz Dağı'nın burada yer almasıdır. Bu yüzden Kaz Dağı, yörenin yerüstü ve yer altı su kaynaklarını oluşturan, besleyen ve onların sürekliliğini denetleyen en önemli yaşam kaynağıdır. Kaz Dağı, yüksekliği ve bölgeye bereketli yağışları taşıyan hakim hava akımları ile Akdeniz ve orta enlem siklonları açısından uygun bir konumda bulunması nedeniyle (, yörenin daha nemli bir iklime, bu nedenle de doğal bitki örtüsü ve tarımsal etkinlikler açısından çevreye göre daha zengin olmasını sağlıyor . Bugün için Kaz Dağı'nın orta ve yüksek bölümlerindeki iklimi temsil eden herhangi bir meteoroloji istasyonu bulunmamasına karşın, konumu ve yükseltisinin katkısıyla, Kaz Dağı'nın bulunduğu yörede kendine özgü serin/nemli bir mikroklima alanı (serin/nemli dağ iklimi) oluşturduğu çok açık bir gerçektir.

Koruma Alan ve Statüleri
Milli Park, Tabiatı Koruma Alanı, Tabiat Parkı, Tabiat Anıtı, Özel Çevre Koruma Alanı, RAMSAR Alanı, Sit Alanı, Yaban Hayatı Koruma Sahası, Yaban Hayatı Geliştirme Sahası vs.

Milli Park : Kaz Dağı kütlesinin esas olarak Balıkesir il sınırları içinde kalan güney yüzü, Zeytinli Çayı'ndan Altınoluk beldesinin batısına kadar olan bölümü ile bu bölümün doruklara kadar olan yükseklikleri, 17.04.1993 tarih ve 21555 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 93/4243 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile Milli Park kabul edilerek, koruma altına alınmıştır.

Önemli Canlı Türleri
(Endemik, nesli tehlike altında olan (CR-EN-VU), yoğun olan kuş, memeli, (Ayı, Yaban domuzu, Gelincik, vs.) çiftyaşamlı, sürüngen, omurgasızlar, kelebekler ve bitki türleri vs.)

İDA çevresindeki Antik Kentler: Skepsis(Bayramiç), Thebe (Havran Tepeoba, Kumluca), Astyra(Güre), Adramytteion(Burhaniye, Ören), Antandros (Altınoluk, Avcılar) Palaia Gargara(Çaltıköy), Gargara (Nusratlı, Küçükkuyu), Lamponia(Kozlu), Assos(Behramkale)
Kaynaklar:
kazdaglari.org
balıkesir.com
balıkesir.bel.tr