Erkmen Senan: Ankyra/Ankara, Monumentum Ancyranum-Augustus Tapınağı

Augustus Anıtı isimli kitap, Dünya Klasikleri dizisinden, Meb'in aydınlanma döneminde yayınlanmış önemli yapıtlardan. Cumhuriyet Gazetesi 1999 yılında yeniden bastı ve bu önemli ve ilginç kitabı bizlere armağan etti.
AUGUSTUS
ANKARA ANITI
Çeviren: HAMİT DERELİ
REMZİ OĞUZ ARIK'ın incelemesiyle, mutlaka okuyunuz.
Erkmen Senan

Monumentum Ancyranum olarak bilinen Tapınağın, Roma Döneminde, M.Ö. 25 yılından sonra, İmparator Augustus’a bağlılık nişanesi olarak yapıldığı ve Augustus ile Tanrıça Roma’ya adandığı düşünülmektedir. Tapınak, M.S. 5. yy’da kiliseye dönüştürülmüş ve 15. yy’dan sonra tapınağın, kuzey duvarına bitişik günümüzde de halen aktif olan Hacı Bayram Camii inşa edilmiştir.
Büyük bir bölümü ile günümüze kadar ayakta kalmış olan Augustus Tapınağı, mimari öneminin yanında, duvarlarında bulunan, Roma imparatoru Augustus’un yaptığı işleri aktaran kitabeleri “Res Gestae Divi Augusti” ile önemine önem katmaktadır.
Bugün tüm dünyanın ilgi odağı Augustus Tapınağı ilk kez 1555 yılında İmparator Ferdinand’ın yolladığı Hollandalı Buysbecque tarafından keşfedilmiş ve dünya bilim çevrelerine tanıtılmıştır. Bunu takiben 1701, 1745, 1836, 1859, 1861 yıllarında çeşitli Avrupalı bilim adamları mabet ve çevresinde araştırmalar gerçekleştirmişlerdir.
1930 yılında Dr. Hamit Zübeyr Koşay başkanlığında gerçekleştirilen çalışmalarda tapınağın tüm mimari yapısı ortaya konmuştur. Civarındaki modern yapılaşma ile bugünkü kaldırım yüksekliğinin çok aşağısında kalan tapınağın orijinal avlusunu çevreleyen sütunların bulunduğu yerden çok az bir kısım açıktadır. 1930’lu yıllarda ören yeri ve çevresinde gerçekleştirilen kazı ve restorasyon çalışmaları sonrasında uzunca bir süre burada çalışmalar durdurulmuştur.