Karabel Anıtı ilkçağda büyük önem taşımış bir dağ geçidinde bulunyordu Gerek Hititler çağında, gerek Pers egemenliği döneminde Sardes/Sart'dan (Salihli) Efes'e giden batı uç bölüm olarak kullanılan, Batı Anadolu'daki en önemli iki doğal- doğu batı Anayolundan biri şimdi Karabel denen bu dağ geçidinden yararlanmaktaydı. Karabel kaya kabatmasına ulaşmak için,İzmir doğu yakınındaki ilçe merkezi Kemalpaşa'nın (Bizans çağındaki ismi; NYMPHAEİON, NİF) doğu yanıbaşından güneye uzanarak, METROPOLİS antik kentinin bulunduğu ilçe olan Torbalı'ya ve oradan da Efes/Ephesos/Selçuk 'a ulaşım sağlayan yola gireceksiniz. Kemalpaşa'dan yalnızca 6 Km. kadar ileride, yol Karabel denen dar bir dağ geçidine girer ve yolun yanından dere akar.Tam orada 1926 -1927'de İzmir Valisi olan General Kazım Dirik'in yaptırdığı, çinili bir "tak"vardır.( Bu taklı anıtın sadece kaideleri kalmıştır şimdi..) Bunu geçiniz ve solunuza bakınız; orada göreceğiniz birkaç beton basamak, size çok kısa bir tırmanıştan sonra İ.Ö 2.bin yapıtı SAVAŞÇI KABARTMASI'nın tam önüne çıkaracak patikanın başlangıcını gösterir. Kabartma, takın doğu bitişiğindeki kayanın yukarı bir bölümünde,güneye bakan yüzde hazırlanan bir niş içine işlenmiştir. Bu kabartmada, savaşçının başı ile mızrağın ucu arasında Luvi hiyeroglifi simgeleri vardır. Ancak bunların çoğu pek aşınmış olduğundan, bu yapı üzerinde çalışan Steinherr gibi uzmanlar, sonuca varamamışlardır. Yazıyı güvenle okuyamamışlar, sadece bazı olasılıklara işaret edebilmişlerdir.
Guterbock, Alman Arkeoloji Enstitüsünün çıkardığı İstanbuler Miteilungen dergisinde yayınladığı ayrıntılı bir yazıda, bu anıt ve onun çok yakınındaki başka Luvi yazıtları hakkında bilgi vermekte ve bütün bu yapıtların Hitit'lerin Yeni Krallık çağında bu yöreye egemen olan yerel Luvi Beyi(Güçlü olasalıkla TARGASNALLİ adlı biri)tarafından yaptırıldığı sonucuna varmaktadır.
Karabel Anıtı iö.13.yüzyıla tarihleniyor. Halkımız Karabel anıtındaki figürden dolayı güzel bir isim takmış, çevredekiler anıta ETİ BABA demektedirler...
KAYNAKLAR:
Türkiye'deki Tarihsel Anıtlar ve LYDİA adlı yapıtlar.-Prof.Dr.Bilge UMAR-İnkilap yayınları.
Eskiçağda Ege Bölgesi-George BEAN-Çeviren :İnci DELEMEN-Arion yayınları
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder