22 Nisan 2009 Çarşamba
Kanai Antik Kenti, Dikili/Bademli/Killik
Dikili Bademli'de KİLLİK BURNU ve koyu...Burada antik KANAİ (İngilizce'de CANAE) kentinin keramik ve duvar kalıntılarıyla karşılaşırsınız.Bir de tabi ki KİLLİK Koyunun akvaryum gibi güzeller güzeli deniziyle..Karşısında Antik Lesvos(Midilli), arkasında görkemli antik Kane Dağı (Karadağ 772m. Seyret tepesi.)..
Bilge Umar'a göre Kanai adı, Ku(wa)-(u) madan türemiş, yani "Kutsal Ananın Yurdu anlamına gelmekte..
Dikili Bademli yakınlarında Killik kumsalı var. Sağında genişçe körfez; ortasında tam karşınızda, denize doğru 200-300m. kadar uzanmış bir dil..Dilin ucunda bir ören, tepecik göreceksiniz. Halk oraya Yahudi Kalesi diyor. Üzerinde bulunduğunuz tepeden ve onu eteklerinden başlayarak, bütün o dil üzerinde, toprak sayısız eskiçağlardan kalma keramik, çanak, çömlek kırığıyla dolu.
Bu dil akropolis tepesinin ucu..
Kanai kenti tarih yapıtlarında bir olay nedeniyle anılmış..Titus Livius'a göre i0 191-190 kışında Roma donanması , Seleukos'lar devleti Kralı 3. Antiokhos'a karşı yürütülen savaşta bağlaşık Bergama krallğının ülkesi kapsamındaki bu kentin limanında (Killik Kumsalında) konaklamıştı.
Georaphıca'da Strabon Kanai ile ilgili şu bilgiyi veriyor..
Amasya'lı Strabon; "Kanai, Kynos'tan gelen Lokris'lilere ait küçük bir kasabadır"diyor..Kıyı kentlerinin başına gelen Kanai'nin de başına gelmiş, yüzeyde görülen herşey deniz yoluyla taşınmış, geriye burunda görülen duvar kalıntlarından, dikdörtgen prizması taşlardan başka birşey kalmamış.. Ancak burada kapsamlı bir bilimsel yüzey araştırması ve kazı yapılmadı.
Dikili, Killik,Midilli isimlerindeki" ili, illi" sözcük ekleri, Bilge Umar'ın Türkiye'deki Tarihsel Adlar ve Aiolis kitaplarında belirttiği gibi; eski Tunç Çağı Anadolu Halkı Luvi'lerin dillerinden geliyor. Mysia ve Işık İnsanları Kitabında Eski Bergama Belediye Başkanı ve Anadolu Uygarlıkları araştırmacısı Sefa TAŞKIN' da aynı verileri vurguluyor. Luvi dilinde İLA sözcüğünün geçit yeri, yol anlamına geldiğini, başlarındaki sözcüklerin de Kutlu, Güzel, anlamlarında olduğunu belirtiyorlar.
Sonuç olarak Killik, Killa gibi benzer isimlerin kutlu güzel geçit yeri anlamına geldiği vurgulanıyor.
Bazı harita ve sitelerde KANAİ/CANAE Antik kenti KARENE ismiyle anılıyorsa da; bu sözü edilen Karene/Karine adlı kent ise yakınlarda yine Dikili'ye bağlı Gökçeağıl Köyü/KEMENTE ve Nebiler Köyü Ilıcasına yakın bir yerde bulunan yerleşimdi..
Amasyalı coğrafyacı Strabon, üç adadan bahseder, günümüzde ikisi kalmış olup, diğeri küçük bir kayalık görünümündedir. Antikçağdaki isimleri ise "Arginoussai" Adalarıdır. Eskiçağlardaki Arginoussai deniz savaşı da burada gerçekleşmiştir..Kıyıya yakın olanı "Kalem Adası" dır. Batısında "Garip Ada" bulunur. Garip ada boş bir zeytinliktir. Kalem Adasında bu yıl bir tatil köyü açılmıştır. Adalar ve çevresindeki koylar, deniz muhteşem.. Denizde çeşitli balıklar var. Karşısı zaten Lesbos/Midilli adası..
Kanai'nin tarihi mendirek bölümünün yer aldığı dilin en ucundaki Tuzla kayalıkları; Karşıda Midilli Adası'nın güney bölümü;
Bir zamanlar Kanai Kentinin bulunduğu; Roma donanmasının konakladığı akvaryum gibi pırıl pırıl denizi olan Killik kumsalı ve burnu;
Killik Burnundaki eskiçağ limanve mendireğine ait duvar kalıntıları;
Bademli Limana giderken Sığlıklar ve yanındaki tarihi Gümrük Binası;
Bademli Yahşi Bey Köyünden, İncir(Bardacık), Havuz ve Şarap Kompozisyonu.
Bademli'den Midilli ve Garip Adalar (Antik Arginoussai) yönüne bakış..
Killik, Tuzla ayalıkları;
Killik Burnundan Madra Dağları, Kabakum, Bahçeliköy(Attaea), Nebiler Köyü Ilıcası (Karene) Altınova, Ayvalık yönüne bakış;
Yahşibey Köyünden Bademli'de günbatımı, en arkada Garip Adalar ve Midilli;
Yine Yahşibey Köyünden Killik'te bir günbatımına doğru bakış;
Bademli Liman yolu, sığlıklar;
Sığlıklar;
Sığlıklar;
Bademli Liman yolu ve sığlıkların kenarında keyif çatan güzel prenses;
Bademli'den Denizköy'e giderken bir ırmak (Antik Kanaitis); arkada görkemli Karadağ (Antik Kane) yükseltileri;
Sığlıklar;
Bademli Liman;
Bademli Liman, iskele....
Bademli limandan sonra zeytinlikler, karşıda Pina plajının bulunduğu burun,,arka planda Midilli Adası;
Bademli Limanına giriş;